Drgania wałów w łożyskach
Ruch obrotowy wału idealnego
Ruch obrotowy wału z niewielkim błędem wyważenia. Norma ISO 1940-1 na temat wymagań jakości wyważenia wirników dla ograniczenia drgań mechanicznych.
Siła odśrodkowa i reakcje łożyskowe wału sztywnego
Siła odśrodkowa, reakcje łożyskowe i odkształcenie wału giętkiego. Skłonność do gromadzenia energii sprężysto-kinetycznej przy obrotach w rezonansie z drganiami giętnymi wału. Prędkość krytyczna wału. Możliwość jej regulacji poprzez zmianę rozstawu łożysk, sztywności czopów.
Symulacja ruchu wału w łożysku
ET, 1,beam4 ! typ
elementu nr 1 - BEAM4
R, 1 ! wstępne "wyzerowanie"
zestawu parametrów elementowych REAL nr 1
RMOD, 1, 1,Area ! modyfikacja zmiennej nr 1...
!...pola przekroju: do
sztywności na rozciąganie...
!...masy elementu skończonego...
!...jego ciężaru (komenda ACEL)
i siły bezwładności
RMOD, 1, 2,Iz ! zmienna nr 2, moment bezwładności przekroju
wzgl. osi z (osią obojętną jest z)
RMOD, 1, 3,Iy
RMOD, 1, 4,Hz ! ... nr 4, wymiar przekroju wzdłuż osi y (patrz
rys powyżej)
RMOD, 1, 5,Hy
RMOD, 1, 8,Ix ! ... nr 8, moment bezwładności przekroju
wzgl. osi x (na skręcanie)
RMOD, 1, 11,omega ! ... nr 11, prędkość kątowa do efektu
żyroskopowego
Stopnie swobody elementu prętowego są tak kompletne, jak powłokowego (np. SHELL63): UX, UY, UZ, ROTX, ROTY, ROTZ i analogiczne z obciążeniami węzłowymi: FX, FY, FZ, MX, MY, MZ:
zalety:
- b. prosty model geometryczny (kilka kpointów i linii ;-),
- niewielka liczba elementów skończonych - b. krótki czas
obliczeń statyki i można używać do symulacji, które są (wg
metody Newmarka) obliczeniami statyki powtarzanymi wiele tysięcy
razy,
- mimo prostoty modelu wyniki wiarygodne dla obliczeń
sztywności (która jest cechą ogólną całej konstrukcji)
wady:
- konieczność "ręcznego" sumowania naprężeń
zredukowanych (w oparciu o żmudnie wybierane z bazy wyników
naprężenia elementarne),
- brak wrażliwości na spiętrzenia naprężeń (w miejscu karbu
wyniki zupełnie niewiarygodne, czyli mogą być duże błędy
lokalne).
wniosek:
elementy prętowe stosować do obliczeń sztywności, a nie oceny
wytrzymałości konstrukcji
Model wału można zbudować z prętowych elementów skończonych:
Model geometryczny
Błędy spotykane w
obliczeniach:
- brak ciągłości wału (odcinki L1 i L2 muszą mieć wspólnego
keypointa nr 2),
- złe przypisanie danych przekrojów do poszczególnych linii -
wymagana kontrola graficzna (ale uwzględnia
jedynie wysokości przekroju!)
1. etap obliczeń: analiza modalna
Cele:
a) poznanie postaci i częstości drgań własnych - najbardziej
lakonicznej informacji o ewentualnych problemach z poruszaniem
się konstrukcji.
b) wstęp do symulacju ruchu mechanizmu; określenie zakresu
częstości uwzględnianych w symulacji
2. etap obliczeń: symulacja ruchu
Cele:
a) ocena zachowania się konstrukcji w stanach przejściowych.
b) na podstawie analizy modalnej wskazanie częstości (a potem
postaci) najbardziej związanej z charakterystyczną dla pracy
konstukcji formą wzbudzenia drgań; wskazanie cech konstrukcji
wydajnie wpływających na tę postać drgań.
Możliwości obliczeń:
Obliczenia prędkości krytycznej.
Badanie wpływu położenia łożysk i sztywności
poszczególnych odcinków wału na prędkość krytyczną.
Zachowanie wału przy prędkości bliskiej krytycznej i
prędkości projektowej maszyny. Ocena zachowania się wału
podczas rozruchu i wybiegu maszyny.
model MES wału (prętowy, warunki brzegowe określone przez łożyska i zahamowane sprzęgło napędowe) |
analiza modalna (określanie częstotliwości i postaci drgań własnych) |
symulacja przebiegów czasowych (uruchamiać w trybie wsadowym) |
analiza Fouriera przebiegów czasowych |
trajektoria środka wolnego czopa |
film obrazujący ruch wału |
czyszczenie bazy danych |